SEA Games 31 tái khẳng định công thức thành công của bóng đá Việt Nam

Tại kỳ đại hội thể thao Đông Nam Á diễn ra trên quê nhà, các đội bóng đại diện cho Việt Nam đã làm được điều mà tất cả người hâm mộ đều mong chờ: U23 Việt Nam giành HCV môn bóng đá nam, và ĐT nữ cũng làm được điều tương tự. Kết quả ấy có thể không khác gì so với cách đây 3 năm trên đất Philippines, nhưng bao hàm nhiều ý nghĩa lớn hơn ở khía cạnh công thức, chiến thuật.

Tại Manila và Binan năm 2019, U23 Việt Nam thể hiện sức mạnh hủy diệt các đội bóng dự SEA Games. Dù có những phút giây Quang Hải và các đồng đội phải cảm thấy lo lắng, nhưng đẳng cấp vượt trội đã giúp cho Những chiến binh sao vàng dễ dàng vượt qua và nở nụ cười cuối cùng.

Khi ấy, U23 Việt Nam thắng Campuchia với tỷ số 4-0 ở bán kết và thắng Indonesia 3-0 ở chung kết. Đó là kết quả phản ánh trình độ và đẳng cấp của thầy trò HLV Park Hang Seo hơn hẳn mọi đối thủ trong khu vực. Những khó khăn ở vòng bảng của U23 Việt Nam (để Indonesia dẫn trước 1-0 và Thái Lan dẫn trước 2-0) đều xuất phát từ sai lầm cá nhân, nhưng rồi sau đó đẳng cấp của các cầu thủ đã lên tiếng để chúng ta giành được tấm HCV SEA Games môn bóng đá nam đầu tiên trong lịch sử.

Câu chuyện ở SEA Games 31 diễn ra với nhiều điểm khác khác. U23 Việt Nam không hề vượt trội các đối thủ của mình. Ngoại trừ trận thắng U23 Indonesia với tỷ số 3-0, Lý Công Hoàng Anh và các đồng đội thể hiện rõ sự chật vật trong các cuộc so tài còn lại, kể cả cuộc đối đầu với đối thủ bị coi là yếu nhất bảng Timor Leste.

Trong cả 6 trận đấu tại SEA Games 31, U23 Việt Nam không ghi bàn thắng nào trong hiệp 1. Chúng ta cũng chỉ thắng Myanmar, Malaysia và Thái Lan cùng với tỷ số 1-0 và còn hòa Philippines với tỷ số 0-0. Ở tất cả các trận đấu, sự khó khăn trong khâu ghi bàn thể hiện rõ trong những đôi chân của Tiến Linh, Mạnh Dũng và các đồng đội.

Nhưng nhìn ở khía cạnh ngược lại, bản sắc của bóng đá Việt Nam tiếp tục được khẳng định một cách rõ rệt. U23 Việt Nam không để thua bàn nào trong cả giải đấu. Gần như xuyên suốt 6 trận đã qua, Văn Toản không phải đối mặt với bất kỳ tình huống nguy hiểm nào.

Đó là phong cách mà HLV Park Hang Seo đã dày công rèn luyện cho bóng đá Việt Nam xuyên suốt 4 năm qua và điều này đã trở thành tính cách của bóng đá Việt Nam trên trường quốc tế. Tính định danh của bóng đá Việt Nam được hình thành trong khu vực và tạo ấn tượng trên bản đồ bóng đá châu Á với một hàng phòng ngự ‘vững như tường thành’. 

Điều này không phải đến năm 2018 mới diễn ra, mà tại chức vô địch AFF Cup 2008, những huyền thoại như Dương Hồng Sơn, Vũ Như Thành, Nguyễn Huy Hoàng đã thể hiện phẩm chất đó một cách rõ nét. Nhưng nhưng năm gần đây, sai số đến từ cá nhân đã ít hơn hẳn. Đây có thể coi là điểm mấu chốt để tạo nên bản sắc cho các đội tuyển Việt Nam, bởi khả năng phòng ngự phản ánh sự đồng đều và ăn ý của cả một tập thể.

Tại AFF Cup 2018, chúng ta lên ngôi vô địch nhưng đã từng để Malaysia gây sức ép và tạo ra nhiều cơ hội nguy hiểm. Tại AFF Cup 2020, các cầu thủ đã có sự chệch choạc nhất định ở các trận đấu bán kết gặp Thái Lan. Tại SEA Games 2019, thủ môn và trung vệ đã mắc những sai lầm không đáng có, dù sức ép đến từ đối thủ là không nhiều.

Tấm huy chương vàng môn bóng đá nam của SEA Games năm 2022 có nhiều điểm khác so với năm 2019. Chúng ta không quá vượt trội các đối thủ như trước, nhưng sự vững chãi của hàng phòng ngự lại đạt tới đẳng cấp mới. Điều đó cộng với việc đối thủ như Thái Lan, Malaysia, Philippines… đều rất tôn trọng đội tuyển Việt Nam và nhập cuộc với tâm thế cửa dưới khiến mọi trận đấu đều diễn ra theo cùng một diễn biến. Cổ động viên có thể thất vọng khi đội nhà chưa ghi bàn, nhưng rất ít người lo lắng bởi hàng phòng ngự luôn làm tốt nhiệm vụ của mình.

Bùi Hoàng Việt Anh, Nguyễn Thanh Bình và Nguyễn Văn Toản là những trụ cột trong cách chơi ấy của U23 Việt Nam. Thanh Bình thi đấu bọc lót hiệu quả còn Việt Anh gần như chiến thắng trong mọi pha tranh chấp tay đôi. Cho dù cả Việt Anh và Thanh Bình đều chưa hoàn thiện khả năng cầm bóng hoặc đóng góp trong việc xây dựng lối chơi, nhưng ở những yêu cầu cơ bản nhất của một trung vệ, họ đều hoàn thành một cách chỉn chu và không có sai sót.

Các đối thủ của U23 Việt Nam đều công nhận chúng ta xứng đáng với tấm HCV SEA Games 31, bởi dù trình độ cá nhân của các cầu thủ không quá nổi bật, hàng phòng ngự do HLV Park Hang Seo dày công thiết lập là không thể bị đánh bại.

Tương tự với câu chuyện của đội tuyển nam và đội tuyển U23, đội tuyển nữ Việt Nam cũng lên ngôi ở SEA Games với dấu ấn tới từ hàng phòng ngự. Chương Thị Kiều và các đồng đội chỉ để thua duy nhất 1 bàn tại giải đấu năm nay, dù cho các ‘cô gái kim cương’ phải đối đầu với những tiền đạo nhập tịch cao lớn và nhanh nhẹn của Philippines hay Thái Lan. 

Đặc điểm trong chức vô địch của bóng đá nữ có một chút điểm khác biệt so với bóng đá nam, khi HLV Mai Đức Chung linh hoạt trong chiến thuật và có những miếng đánh tình huống rõ nét. Ông biết những công thức giúp ĐT nữ Việt Nam ghi được bàn thắng trước những đối thủ cụ thể. Thế nhưng, cơ sở để HLV Mai Đức Chung làm được điều đó chính là sự vững chãi của hàng phòng ngự.

Và như thế, hình ảnh của bóng đá Việt Nam trong mắt bạn bè khu vực và châu lục được gắn liền với sự vững chắc của hàng phòng ngự, như Thái Lan với những tiền đạo đẳng cấp khu vực, bóng đá Hàn Quốc với thể lực vượt tầm châu Á, Italia với hàng thủ catenaccio trứ danh hay ĐT Pháp với những cầu thủ gốc da màu trong đội hình chính. Đó là sự định danh mà chúng ta đã tạo được trong những năm thành công gần đây của đội tuyển.